Konsultacje on-line

W ramach prac nad Terytorialnym Planem Sprawiedliwej Transformacji kontynuujemy nasze spotkania konsultacyjne, które dostarczają nam wiedzy na temat Waszych pomysłów na skuteczną transformację regionu oraz informacji o problemach, z którymi różne społeczności mogą się borykać w trakcie sprawiedliwej transformacji. Po udanych seminariach przeprowadzonych z przedstawicielami wszystkich podregionów, które zostaną poddane transformacji w najbliższych latach, nadszedł czas na przeprowadzenie konsultacji z reprezentantami różnych grup i środowisk, które będą aktywnie zaangażowane w rozpoczynający się proces. Tym razem konsultacje zostały przeprowadzone z udziałem osób związanych z ośrodkami pomocy społecznej (ROPS i OPS). Wśród nich znaleźli się przedstawiciele m.in.:

• Regionalnego Ośrodka Pomocy Społecznej,
• Gminnych i Miejskich Ośrodków Pomocy Społecznej,
• Powiatowych i Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie.

Czas zmian

Uczestników spotkania przywitał Wicemarszałek Województwa Śląskiego Wojciech Kałuża, który życzył uczestnikom owocnej dyskusji oraz podkreślił, że ich pomysłowość, kreatywność i wiedza będą kluczowymi elementami przy sukcesywnym przeprowadzaniu przez transformację górników i innych osób zatrudnionych w przemyśle węglowym oraz ich rodzin. Z tego względu województwo śląskie liczy na ścisłą współpracę z ośrodkami pomocy społecznej, by mieszkańcy regionu nie odczuli tej nadchodzącej zmiany, jako czegoś negatywnego, a raczej postrzegali ją jako naturalny proces, przez który musimy przejść, by stać się jako region silniejsi i bardziej konkurencyjni nie tylko na tle reszty kraju, ale i całej Europy.

Kolejnym punktem programu była prezentacja, podczas której zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Regionalnego Stefania Koczar-Sikora zaprezentowała główne założenia programowania Funduszu Sprawiedliwej Transformacji oraz Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2030”. Założenia te stały się punktem wyjścia do dyskusji moderowanej przez kierownika w Departamencie Rozwoju Regionalnego Dariusza Stankiewicza, która rozgorzała w dalszej części spotkania.

Czas dyskusji

Jako jeden z pierwszych głos w dyskusji zabrał Dyrektor Regionalnego Ośrodka Pomocy Społecznej (ROPS) Grzegorz Baranowski, który wskazywał na szkolenia i podnoszenie kompetencji wśród osób zatrudnionych w przemyśle węglowym oraz w branżach okołogórniczych. Dodatkowo pan dyrektor zastrzegał, że działalność i wsparcie socjalne ze strony Miejskich Ośrodków Pomocy Społecznej (MOPS) powinna być na samym końcu, jeśli chodzi o wsparcie osób w trakcie transformacji. Żeby właściwie podejść do problemu należałoby stworzyć szeroką diagnozę dotyczącą:

• miejsc – które gminy zostaną najbardziej dotknięte transformacją,
• podmiotów – miejsc pracy, które będą musiały się przekwalifikować, zdywersyfikować lub zakończyć działalność,
• rodzin górniczych – kwestia tego, jak wygląda zarobkowanie w rodzinach górniczych: czy mąż samodzielnie utrzymywał całą rodzinę, czy żona jest aktywna zawodowo?
• okolicznych pracodawców – potencjalnych nowych miejsc zatrudnienia dla górników po ich przekwalifikowaniu.

Kluczowe w tym całym procesie powinno być zapewnienie górnikom atrakcyjnych możliwości i alternatyw na miarę XXI wieku, a nie odsyłanie ich do ośrodków pomocy społecznej. Dyrektor Baranowski dostrzega tutaj nową rolę pomocy społecznej, która powinna się skupić właśnie na diagnostyce – ustaleniu tego jakie narzędzia i jakiego rodzaju wsparcie będą konieczne do zaspokojenia potrzeb osób odchodzących z górnictwa.

Z kolei Krystian Morys, Dyrektor MOPS w Rudzie Śląskiej, która uchodzi za największą gminę górniczą w Europe (niegdyś 8 kopalń, obecnie jedna i dziesiątki hektarów terenów pogórniczych), podzielił się z uczestnikami konsultacji swoimi obawami dotyczącymi tego, w jaki sposób wyjść z programami wsparcia do osób (górników), które zarabiały stosunkowo dużo z raczej niewielkim finansowym wsparciem ze strony pomocy społecznej. Dyrektor Morys wskazywał, że OPS muszą mieć coś do zaoferowania i właściwe narzędzia do wdrażania takiej pomocy. Podkreślał również znaczenie Prac Społecznie Użytecznych, które same w sobie są doskonałą formą zaangażowania ludzi do pracy i aktywizacji społecznej.

Ponadto uczestnicy konsultacji dzielili się swoimi przemyśleniami na to, jak Fundusz Sprawiedliwej Transformacji mógłby pomóc im w realizacji zadań pomocy społecznej. Wśród nich wymienić należy m.in.:

• Programy Aktywności Lokalnej, których wdrażanie pozwala dotrzeć z pomocą i profilaktyką do większej liczby beneficjentów,
• wzmacnianie kompetencji kadr realizujących zadania pomocy społecznej oraz zabezpieczenie adekwatnego zaplecza technicznego,
• wzmocnienie profilaktycznego wsparcia pomocy społecznej zamiast reakcyjnego działania w odpowiedzi na niepożądane skutki transformacji,
• tworzenie indywidualnych planów pomocy rodzinom górniczym,
• realizacja działań środowiskowych,
• potrzeba zmian mentalnych w społeczeństwie – zaakceptowanie procesu transformacji.