Konsultacje on-line

W ramach prac nad Terytorialnym Planem Sprawiedliwej Transformacji kontynuujemy nasze spotkania konsultacyjne, które dostarczają nam wiedzy na temat Waszych pomysłów na skuteczną transformację regionu oraz informacji o problemach, z którymi różne społeczności mogą się borykać w trakcie sprawiedliwej transformacji. Po udanych seminariach przeprowadzonych z przedstawicielami wszystkich podregionów, które zostaną poddane transformacji w najbliższych latach, nadszedł czas na przeprowadzenie konsultacji z reprezentantami różnych grup i środowisk, które będą aktywnie zaangażowane w rozpoczynający się proces. Kolejne konsultacje zostały przeprowadzone z udziałem osób młodych, które są ważnym czynnikiem w procesie transformacji, bo to one będą tworzyć przyszły rynek pracy w regionie. Wśród nich znaleźli się przedstawiciele m.in.:

• Młodzieżowej Rady Klimatycznej,
• Młodzieżowego Sejmiku Województwa Śląskiego,
• Komisji Europejskiej DG REGIO,
• Stowarzyszenia „Młodzi dla Klimatu”,
• Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach,
• United Nations Association Poland,
• Fundacji Europejskich Inicjatyw na Śląsku,
• szkół średnich z regionu.

Czas zmian

Uczestników spotkania przywitała Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego Małgorzata Staś, która podkreśliła, jak ważne jest włączenie w proces transformacji osób młodych, które są przyszłością regionu. Współczesna młodzież, uczniowie i studenci częstokroć są inicjatorami zmian, które się obecnie dokonują – są świadomi zagrożeń, jakie niesie za sobą destrukcyjna dla środowiska działalność człowieka i starają się aktywnie przeciwdziałać tego typu zjawiskom. Brak działań w tym zakresie ze strony władz, mógłby skutkować odpływem młodych osób do innych regionów kraju i Europy, dlatego tak istotne jest, by w procesie transformacji wypracować taki model zmian, który sprawi, że młodzi ludzie będą chcieli wiązać swoją przyszłość z województwem śląskim.

Kolejnym punktem programu była prezentacja, podczas której zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Regionalnego Stefania Koczar-Sikora zaprezentowała główne założenia programowania Funduszu Sprawiedliwej Transformacji oraz Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2030”.

Następnie wszystkich uczestników konsultacji przywitała przedstawicielka Komisji Europejskiej Anna Sobczak, która mówiła o potencjale współczesnej młodzieży i przyszłości, którą ta młodzież będzie wkrótce definiować.

Kolejną prezentację przedstawiła Sylwia Borkowska-Waszak z DG REGIO, która przedstawiała założenia europejskiego programu „Youth for a Just Transition”. Młodzi dla Sprawiedliwej Transformacji to projekt realizowany przez DG REGIO w ramach Komisji Europejskiej, a jego misją jest inspirowanie i zachęcanie państw członkowskich do zapewnienia udziału młodzieży we wdrażaniu Planów Sprawiedliwej Transformacji. Końcowym rezultatem projektu będzie zestaw narzędzi służących znaczącemu udziałowi młodych ludzi w tych działaniach. W ramach projektu zebrano już 30 dobrych praktyk uczestnictwa młodzieży z różnych krajów europejskich, które mogą służyć jako inspiracja dla młodych ludzi i decydentów pracujących nad Funduszem Sprawiedliwej Transformacji.

Założenia przedstawione w prezentacjach stały się punktem wyjścia do dyskusji moderowanej przez kierownika w Departamencie Rozwoju Regionalnego Dariusza Stankiewicza, która rozgorzała w dalszej części spotkania.

Czas dyskusji

Moderator dyskusji Dariusz Stankiewicz wskazał 3 obszary, które z perspektywy młodych ludzi powinny być najistotniejsze w tej dyskusji. Są to:

1. edukacja – jako element kształtujący młodzież,
2. rynek pracy – w jakich obszarach młodzi chcieliby szukać zatrudnienia po zakończeniu edukacji,
3. ekologia – jako kluczowy element całej transformacji.

Uczestnicy podejmowali się omówienia kwestii związanych z wyzwaniami, przed którymi w czasie transformacji staną młodzi ludzie. Wśród omawianych tematów pojawiły się zagadnienia dotyczące m.in.:

• angażowania młodzieży w istotne sprawy regionalne, dzięki czemu młodzi ludzie będą częścią zmiany zachodzącej w województwie śląskim i będą wiązać swoją przyszłość z tym regionem – wskazany został projekt Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii „Młodzi robią Metropolię”, jako formuły, którą można wdrożyć w ramach Sprawiedliwej Transformacji, by młodzież mogła efektywnie tworzyć swoje pomysły na transformację;
• problemu edukacji politycznej w szkołach, która jest mało angażująca dla uczniów i nie zachęca ich do aktywnego działania na szczeblu lokalnym;
• edukacji i przekonania młodych ludzi, że studia na kierunkach związanych z górnictwem są obecnie mało perspektywiczne, a w zamian należałoby promować zawody związane z ekologią i ochroną środowiska;
• potrzeby edukacji pozaformalnej młodzieży w zakresie Sprawiedliwej Transformacji oraz organizacji spotkań z młodzieżą o tej tematyce;
• promocji zawodów, związanych ze specjalizacjami regionu, które w głównej mierze zastąpią górnictwo w niedalekiej przyszłości – wskazany został dobry przykład z Estonii, gdzie młodzi ludzie zostali włączeni do projektu EFS w celu promocji nowych zawodów (inteligentnych specjalizacji) wśród młodzieży;
• właściwej edukacji od najmłodszych lat, żeby pokazywać dzieciom i młodzieży możliwości związane z transformacją regionu;
• powstającego właśnie projektu ERASMUS dla regionów węglowych – transfer młodzieży z regionów węglowych do innych regionów europejskich, które przechodzą przez transformację, ale niekoniecznie związaną z gospodarką węglową, a np. energetyczną.
• START-UPów, które są dominującą formą zakładania własnej działalności przez osoby młode i generują wiele innowacyjnych pomysłów, które będą mogły procentować dzięki nowej, zielonej gospodarce, która się obecnie kształtuje;
• włączania młodzieży z mniejszymi szansami i zagrożonymi wykluczeniem społecznym – trzeba wychodzić z dialogiem na temat transformacji jak najszerzej, żeby włączać również te osoby, które nie są świadome, że mogą uczestniczyć w tego typu dyskusji; należy przygotować programy dla młodzieży z grupy NEET (młodzież nieucząca się i niepracująca), której potencjał również powinien zostać wykorzystany w tworzeniu nowych struktur społeczno-gospodarczych podczas transformacji;
• problemu ubóstwa energetycznego – wymiany źródeł ciepła w mniej zamożnych obszarach śląskich miast;
• problemu niedoinformowania mieszkańców regionu na tematy związane z transformacją i możliwościami np. wymiany źródeł ciepła w mieszkaniu.

Dyrektor Stefania Koczar-Sikora podkreśliła, że w najbliższej przyszłości zostaną zorganizowane warsztaty na pierwszych dokumentach, które powstaną w ramach prac nad Terytorialnym Planem Sprawiedliwej Transformacji.

Na koniec Krystyna Skrabek, kierownik referatu komunikacji i promocji RPO WSL w Urzędzie Marszałkowskim przedstawiła plany UMWSL dot. zaangażowania młodych ludzi w proces transformacji. Urząd Marszałkowski liczy na aktywny udział śląskich uczelni i studentów, ich kreatywność i spojrzenie na problem transformacji oczami młodego, ale też dysponującego odpowiednią wiedzą, człowieka. Zainteresowanych zapraszamy do kontaktu na: szkoleniarpo@slaskie.pl