Zakres spotkania

• przedstawieniu funkcji i zadań Rady, po którym nastąpiło wręczenie powołań Członkom / Członkiniom Rady,
• prezentacji aktualnych prac Zarządu Województwa Śląskiego w ramach Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST)
• omówieniu propozycji zmian legislacyjnych usprawniających proces transformacji regionów górniczych, które są zgłaszane pisemnie przez samorządy lokalne, czy też sygnalizowane podczas spotkań.

Powołanie Rady

Wraz z rozpoczęciem realizacji programu Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST), celem wzmocnienia zaangażowania interesariuszy we wdrażanie i monitorowanie FST, Zarząd Województwa Śląskiego podjął decyzję o przekształceniu powołanego w marcu 2019 r. Zespołu Regionalnego ds. sprawiedliwej transformacji województwa śląskiego w Regionalną Radę ds. Sprawiedliwej Transformacji województwa śląskiego. Powołanie miało miejsce  w kwietniu 2023 roku uchwałą nr 751/416/VI/2023. Inauguracyjne spotkanie było okazją do omówienia funkcji i zadań Rady.

Rada będzie pełniła funkcję doradczo-koordynacyjną oraz w większym stopniu zostanie zaangażowana we wspieranie zarówno Zarządu Województwa, jak i Komitetu Monitorującego program „Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027” w sprawnym i skutecznym wdrażaniu Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji w naszym regionie. W dalszym ciągu będzie kontynuowała działania związane z opiniowaniem i monitorowaniem przebiegu procesu sprawiedliwej transformacji również w szerszym kontekście – poza wydatkowaniem środków FST – ponieważ powodzenie tego procesu zależy od umiejętnego łączenia różnych źródeł finansowania na rzecz projektów realizowanych w regionie, dobrej współpracy i wymiany informacji między wieloma podmiotami i interesariuszami oraz szybkiego i skutecznego reagowania na nowe wyzwania, które niesie za sobą kryzys energetyczny, czy wysoka inflacja. Ważnym zadaniem Rady będzie także analizowanie, opiniowanie i przekazywanie rekomendacji dotyczących działań usprawniających proces transformacji regionów górniczych, w tym zmian legislacyjnych (bez sprawnie działających rozwiązań systemowych, czy prawnych, ogromny wysiłek, który jest podejmowany, może zostać częściowo zmarnowany, a szanse niewykorzystane).

Rola Rady

Rada pozostanie forum do inspirowania ważnych, strategicznych przedsięwzięć dla procesu transformacji w regionie. Obecne są zaplanowane 23 projekty strategiczne z obszaru transformacji na lata 2021-2027 w ramach programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego.
Marszałek Województwa Śląskiego Jakub Chełstowski zwrócił uwagę, że kwestie związane z wydatkowaniem środków z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji stanowią już nie przedmiot dyskusji, co realizacji. Poinformował, że odbyły się spotkania z przedstawicielami strony związkowej, oraz kolejne spotkanie z wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej - Fransem Timmermansem. Krok po kroku wskazywane są te obszary, gdzie pieniądze z FST będą lokowane. Przypomniał, że jest to kwota 2,2 mld euro. Podkreślił, że proces transformacji powinien przebiegać tak, aby móc stworzyć nowe gałęzie i nowe przestrzenie w przemyśle, którego wspólnym mianownikiem mają być technologie przyjazne środowisku naturalnemu.

Dyskusja

W trakcie posiedzenia ogłoszono, że Województwo Śląskie wspólnie z Głównym Instytutem Górnictwa zakończyło dość ważny etap, trwającego projektu rozbudowy systemu zarządzania terenami pogórniczymi na terenie województwa śląskiego (akronim: OPI-TPP 2.0). Głównym efektem projektu jest wdrożenie nowej, ogólnodostępnej e-usługi w postaci bazy danych terenów pogórniczych na terenie województwa śląskiego. W bazie danych udostępniono ponad 600 terenów, w tym 273 poprzemysłowe i 334 pogórnicze. Rewitalizacja terenów pogórniczych i poprzemysłowych, jest istotnym elementem procesu transformacji, tereny te powinny dostać nowe życie aby zostały tam stworzone nowe miejsca pracy.

Propozycję zmian legislacyjnych usprawniających proces transformacji regionów górniczych proponowanych przez SGGP oraz samorządy lokalne podregionów górniczych województwa śląskiego przedstawił Pan Mariusz Śpiewok zastępca Prezydenta Miasta Gliwice, przewodniczący Zarządu, Związku Subregionu Centralnego w imieniu gmin objętych procesem transformacji zaprezentował propozycję zmian legislacyjnych usprawniających proces transformacji w zakresie przejmowania mienia od SRK. Pan Dariusz Holesz skarbnik miasta Jastrzębie-Zdrój omówił konieczność zmian legislacyjnych pod kątem finansowym istotnych z punktu widzenia samorządów, Pan Marcin Połomski Burmistrz Miasta Rydułtowy zwrócił uwagę na zmiany legislacyjne pod kątem zagospodarowania hałd kopalnianych i pokopalnianych oraz zmian w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Spotkanie zakończyło dyskusją nt. proponowanych zmian legislacyjnych i wymianą doświadczeń nt. dotychczasowej współpracy z SRK.