TARGET i ELENA – instrumenty Komisji Europejskiej i Europejskiego Banku Inwestycyjnego wspierające zieloną energię
TARGET (Technical Assistance for Regions Undergoing a Green Energy Transition) - Pomoc techniczna dla regionów przechodzących transformację w kierunku zielonej energii
Co to jest TARGET?
To wspólny instrument pomocy technicznej Komisji Europejskiej i Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI). Celem jest wsparcie unijnych regionów węglowych, torfowych i łupków bitumicznych, w identyfikacji i przygotowywaniu projektów w zakresie czystej energii i efektywności energetycznej. Stanowi uzupełnienie do m.in. istniejącego mechanizmu sprawiedliwej transformacji. TARGET umożliwia bezpłatne wsparcie techniczne na rzecz zrównoważonych inwestycji i lokalnych miejsc pracy ułatwiając odejście od działalności opartej na paliwach kopalnych.
Na jakie wsparcie można liczyć?
W ramach instrumentu można uzyskać pomoc w postaci:
- przygotowania indywidualnego projektu lub kilku o podobnym zakresie,
- wskazania potencjalnych źródeł finansowania,
- wytycznych na początkowym etapie przygotowania projektu (np. z zakresu studium wykonalności, oceny oddziaływania na środowisko, konsultacji społecznych itp.),
- wskazówek z zakresu poprawy jakości projektów i ich dostosowania do celów UE,
- wsparcia władz publicznych w opracowywaniu większej liczby projektów,
- budowania potencjału wnioskodawcy poprzez praktyczny transfer wiedzy, m.in. poprzez wytyczne, dokumenty lub szkolenia.
Jakie warunki trzeba spełnić?
O wsparcie z TARGET mogą ubiegać się podmioty publiczne, prywatne oraz społeczności energetyczne, które mają siedzibę regionie UE Węgiel+, w tym w województwie śląskim, zgodnie z definicją zawartą w inicjatywie UE na rzecz regionów węglowych w okresie przejściowym. Dodatkowo projekt musi przyczyniać się do transformacji regionu oraz dotyczyć czystej energii lub efektywności energetycznej.
Przykładowe projekty, które mogą otrzymać wsparcie:
- spółka, która wdraża produkcję czystej energii na terenach pogórniczych;
- przedsiębiorstwo ciepłownicze, które modernizuje swoją sieć dystrybucyjną i dekarbonizuje źródło ciepła;
- władze regionalne, które planują szereg projektów w zakresie czystej energii i efektywności energetycznej dla społeczności zależnych od węgla;
- miasto górnicze, które opracowuje program renowacji budynków dla dotkniętych społeczności lokalnych;
- społeczność lokalna, która chce założyć nową społeczność zajmującą się energią odnawialną, aby pomóc w wytwarzaniu czystej energii i obniżeniu rachunków za energię lokalnych konsumentów.
Jak aplikować?
Aby ubiegać się o wsparcie należy wypełnić formularz zgłoszeniowy i przesłać go pocztą elektroniczną na adres target@eib.org. Nie ma terminu złożenia wniosku. Każdy zainteresowany beneficjent może złożyć wniosek w dowolnym momencie. O procesie wyboru projektów i dalszych etapach, wnioskodawcy zostaną poinformowani po złożeniu wniosku. Z wybranymi wnioskodawcami zostanie podpisana umowa na świadczenie wsparcia doradczego w ramach TARGET.
Więcej informacji oraz formularz zgłoszeniowy można znaleźć na stronie EBI oraz Komisji Europejskiej.
ELENA (European Local Energy Assistance) – Europejska Lokalna Pomoc Energetyczna
Co to jest ELENA?
To wspólna inicjatywa Komisji Europejskiej i Europejskiego Banku Inwestycyjnego w ramach programu InvestEU. ELENA zapewnia pomoc techniczną w zakresie rozwoju inwestycji dot. efektywności energetycznej i energii odnawialnej w budynkach oraz wspiera zrównoważony i innowacyjny transport miejski. Kieruje nią zespół ekspertów, składający się z inżynierów i ekonomistów z bogatym doświadczeniem w branży energetycznej i transportowej. W ramach instrumentu ELENA przyznano już wsparcie UE o wartości ponad 296 mln euro, uruchamiając inwestycje szacowane na około 9.5 mld euro (w okresie od jego utworzenia w 2009 r. do końca 2023 r.).
Na jaką pomoc można liczyć?
Dotacja może zostać przeznaczona na następujące działania:
- studia techniczne, audyty energetyczne,
- biznesplany i doradztwo finansowe,
- porady prawne,
- przygotowanie postępowania przetargowego,
- łączenie projektów,
- zarządzanie projektami.
ELENA zapewnia wsparcie dla trzech różnych sektorów w następującym zakresie:
- Efektywność energetyczna – wspiera przygotowanie projektów poprawiających efektywność energetyczną i wykorzystanie energii odnawialnej w budynkach.
- Zrównoważone budynki mieszkalne – pomoc osobom prywatnym i stowarzyszeniom właścicieli domów/budynków w przygotowaniu i wdrażaniu renowacji zwiększających efektywność energetyczną oraz projektów dotyczących energii odnawialnej w budynkach mieszkalnych.
- Miejski transport i mobilność – wsparcie innowacyjnych projektów w zakresie transportu i mobilności na obszarach miejskich, które oszczędzają energię i redukują emisje.
Dla kogo?
O wsparcie w ramach instrumentu ELENA mogą ubiegać się podmioty:
- z sektora publicznego, w tym: Państwa członkowskie UE, organizacje rządowe, władze regionalne, lokalne i miejskie, korporacje publiczne, instytucje finansowe;
- z sektora prywatnego, w tym: podmioty prywatne planujące rozwój i wspieranie kwalifikujących się inwestycji (stowarzyszenia, spółki publiczno-prywatne, banki itp.) oraz inne stowarzyszenia prywatne (stowarzyszenia budownictwa socjalnego lub stowarzyszenia właścicieli domów).
Wielkość programu inwestycyjnego
Zazwyczaj ELENA wspiera programy inwestycyjne o wartości powyżej 30 milionów euro z trzyletnim okresem realizacji w zakresie efektywności energetycznej (w tym projektów mieszkaniowych) i czteroletnim okresem w zakresie transportu miejskiego i mobilności. ELENA zachęca i wspiera agregację różnych projektów w celu zwiększenia atrakcyjności dla wykonawców i finansistów.
Projekty pomocy technicznej ELENA nie powinny przynosić zysku.
Jak aplikować?
Aby złożyć wstępny wniosek o dofinansowanie, trzeba najpierw skontaktować się z zespołem zajmującym się programem ELENA. W tym celu wypełnia się formularz „przedaplikacyjny” i wysyła go na adres e-mail: elena@eib.org. Jeżeli projekt będzie spełniał kryteria kwalifikowalności i zostanie wybrany do pełnej oceny, zespół ELENA udzieli wsparcia na kolejnych etapach procesu aplikacyjnego. Komisja Europejska podejmie ostateczną decyzję o przyznaniu grantu, na podstawie oceny zespołu ELENA. Nie ma terminów do złożenia wstępnego wniosku.
Więcej informacji na temat programu ELENA i kryteriów kwalifikowalności oraz niezbędne formularze można znaleźć na stronie EBI.