Konsultacje on-line

W ramach prac nad Terytorialnym Planem Sprawiedliwej Transformacji kontynuujemy nasze spotkania konsultacyjne, które dostarczają nam wiedzy na temat Waszych pomysłów na skuteczną transformację regionu oraz informacji o problemach, z którymi różne społeczności mogą się borykać w trakcie sprawiedliwej transformacji. Po udanych seminariach przeprowadzonych z przedstawicielami wszystkich podregionów, które zostaną poddane transformacji w najbliższych latach, nadszedł czas na przeprowadzenie konsultacji z reprezentantami różnych grup i środowisk, które będą aktywnie zaangażowane w rozpoczynający się proces. Tym razem konsultacje zostały przeprowadzone z udziałem osób związanych z biznesem. Wśród nich znaleźli się przedstawiciele m.in.:

• ORLEN Południe,
• Landster,
• A1 Europe Sp. z o.o.,
• DFME DAMEL S.A.,
• Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach,
• ArcelorMittal Poland,
• Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A.,
• Agencji Rozwoju Regionalnego,
• Energetyki Cieszyńskiej,
• Śląskiego Inkubatora Przedsiębiorczości sp. z o.o.,
• Siemens.

Czas zmian

Uczestników spotkania przywitał Marszałek Województwa Śląskiego Jakub Chełstowski, który przypomniał, że w nowym okresie unijnego finansowania Województwo Śląskie będzie dysponować największymi środkami w historii – ponad 4,4 mld euro, z czego prawie połowę będą stanowiły środki z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Marszałek podkreślił, że istotnym jest, by jak najwięcej z tych funduszy w latach 2021-2027 trafiło właśnie do przedsiębiorców, przez wzgląd na fakt, że małym, średnim i mikro przedsiębiorstwom najłatwiej będzie się przebranżowić i tworzyć nowe, innowacyjne miejsca pracy, zgodne z profilem gospodarczym odpowiadającym potrzebom regionu w trakcie i po zakończeniu transformacji.

Kolejnym punktem programu była prezentacja, podczas której zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Regionalnego Stefania Koczar-Sikora zaprezentowała główne założenia programowania Funduszu Sprawiedliwej Transformacji oraz Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2030”. Założenia te stały się punktem wyjścia do dyskusji moderowanej przez kierownika w Departamencie Rozwoju Regionalnego Dariusza Stankiewicza, która rozgorzała w dalszej części spotkania.

Czas dyskusji

Jako jedna z pierwszych głos w dyskusji zabrała Pani Monika Kalinik z Goczałkowice Zdrój sp. z o.o., która wyraziła zaniepokojenie brakiem konkretnego wskazania branży uzdrowiskowej w powstających dokumentach unijnych. Wskazywała przy tym, że branża uzdrowiskowa bardzo ucierpiała w ostatnim czasie, szczególnie w okresie pandemii COVID-19 i brak możliwości wsparcia z Funduszy Europejskich byłby dla niej druzgocący. Do sprawy odniosła się dyrektor Stefania Koczar-Sikora, która wyjaśniła, że Umowa Partnerstwa nakreśla tylko pewne ramowe kierunki rozwoju regionów, ale nie decyduje o tym komu przysługuje lub nie przysługuje wsparcie z FE.

Doktor Piotr Kurnicki podjął temat Bazy Usług Rozwojowych (BUR), której jest operatorem w obecnej perspektywie. Pan doktor wskazywał, że BUR został dobrze zaprojektowany, ponieważ jest elastyczny i reaguje na zmieniające się warunki rynku i zaproponował, by w kolejnej perspektywie jeszcze zwiększyć możliwości projektu poprzez:

• możliwość udziału w bazie indywidualnych osób,
• rozwinięcie bazy o system mikrograntów, działań ekologicznych lub wsparcia osób bezrobotnych,
• zmniejszenie udziału własnego dla firm,
• możliwość wsparcia szkolnictwa zawodowego.

Szybkie reagowanie poprzez BUR może być zdaniem doktora Kurnickiego kluczowe w procesie Sprawiedliwej Transformacji.

Krzysztof Danilewicz z firmy „Sii”, zajmującej się branżą IT, wskazał najważniejsze potrzeby z punktu widzenia swojej firmy:

• kadry – oddział firmy w Gdańsku rośnie, 3 oddziały w Śląskiem maleją, ponieważ młodzi ludzie odpływają w inne regiony, gdzie np. nie ma tak dużego problemu ze smogiem;
• dostęp do komunikacji publicznej – potrzeba stworzenia kolei metropolitarnej, która byłaby w stanie szybko i sprawnie przemieszczać pracowników z różnych części regionu.

Jacek Sztyler z Grupy Gomułka wskazał problem projektów innowacyjnych. Obecnie, gdy projektodawca składa wniosek, musi czekać ok. 10 miesięcy na podpisanie umowy, a w tym czasie projekt, który rok wcześniej był innowacyjny, może być już dość powszechnie dostępnym na rynku rozwiązaniem. Zaznaczył, że jest tu potrzeba wprowadzenia nowej procedury dla tego typu przedsięwzięć poprzez usprawnienie systemu oceny.

Monika Kalinik zgłosiła również potrzebę ujęcia w procesie transformacji także tych zakładów górniczych, które nie zajmują się węglem. Wskazała np. na tereny po wydobyciu borowiny, które wymagają rewitalizacji w okolicach Goczałkowic-Zdroju.

Zbigniew Gieleciak z Regionalnego Centrum Gospodarki Wodno-Ściekowej zwrócił uwagę, że likwidując kopalnie należy przygotowywać je do nowych celów, np. do stworzenia elektrowni szczytowo-pompowych w szybach pokopalnianych. Zauważył również, że przez wzgląd na powstające fabryki samochodów elektrycznych, warto byłoby np. na terenach pogórniczych tworzyć miejsca recyklingu samochodów.

Na koniec został jeszcze podjęty temat przejmowania majątku pokopalnianego przez gminy – rozmówcy zauważyli, że powinna zostać utworzona możliwość przejmowania obiektów kopalnianych w gminach, które mają pomysł na nadanie tym budynkom nowych funkcji społeczno-gospodarczych.