„Nie ma problemów, są tylko wyzwania”, czyli z czym będziemy musieli się zmierzyć w procesie transformacji regionu

 Grafika - wyzwania dla regionu Grafika - wyzwania dla regionu
Zobacz, jakie wyzwania są jeszcze przed nami.
  • Jesteśmy najbardziej zależnym od węgla regionem w Polsce. Górnictwo nadal odgrywa ważną rolę w naszej regionalnej gospodarce, chociaż ze względu na spadającą produktywność i niską rentowność, widoczny jest stopniowy spadek udziału przemysłu wydobywczego w Wartości Dodanej Brutto (WDB) regionu z 9,8% w 2000 r. do 5,6% w 2016 r.

  • Sektor wydobywczy nadal zatrudnia ok. 72,5 tys. osób, co stanowi ok. 4,9% całkowitego zatrudnienia w regionie (dane za 2018 r.). Zgodnie z szacunkami jedno miejsce pracy w górnictwie generuje od 2 do 4 miejsc pracy w sektorach okołogórniczych.

  • Działalność wydobywcza jest silnie skoncentrowana w centralnej i zachodniej części regionu, jednak obszar oddziaływania sektora górnictwa węgla kamiennego jest znacznie szerszy z uwagi na miejsce zamieszkania osób pracujących w górnictwie (patrz mapa). Wysoka koncentracja geograficzna na ograniczonym obszarze oznacza, że tereny te poniosą większość kosztów wycofywania węgla kamiennego.

  • Górnictwo silnie oddziałuje na otoczenie i przestrzeń. W naszym województwie występuje największy w kraju odsetek terenów zdegradowanych i zdewastowanych oraz stosunkowo niskie tempo rekultywacji i zagospodarowania tych terenów (65 ha/rok w 2018 r.). Szczególnie dużym wyzwaniem są tereny górnicze, często zlokalizowane w centrach miast, oraz tzw. zwałowiska, powstałe w wyniku wydobycia i przetwórstwa węgla (aż 138 zwałowisk spośród 153 w całym kraju znajduje się na terenie województwa śląskiego).

  • W gminach górniczych szczególnie nasilone jest zjawisko depopulacji (szacuje się, że do 2030 r. spadek liczby ludności w woj. śląskim wyniesie: -5,7%, w tym gminy górnicze: -8,5%, nie-górnicze: -2,7%).

  • Osoby zatrudnione w górnictwie to w ok. 90% mężczyźni. Występuje również nadreprezentacja osób w średnim wieku w strukturze zatrudnienia na tle innych sektorów – około połowa zatrudnionych w sektorze wydobywczym jest w wieku 30–44 lat, podczas gdy w innych sektorach jest to 43%. Przejście osób pracujących w górnictwie np. na wcześniejsze emerytury może skutkować trwałym odpływem z rynku pracy osób w sile wieku.

  • Przedsiębiorstwa wydobywcze odpowiadają za ważną część wpływów podatkowych w wielu gminach górniczych. Likwidacja kopalni może wpłynąć na ograniczenie zdolności inwestycyjnych gmin, obciążając je możliwym wzrostem nakładów na zabezpieczenie społeczne i likwidację skutków środowiskowych działalności górniczej.

Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:

Raport o stanie województwa śląskiego za 2019 r.

Załączniki
Lokalizacja pracodawców i pracowników sektora górnictwa [DOCX 383,7kB]